De Stedelijke kasbah*
Genomineerd BNA Jonge Architecten Prijsvraag 2010 ‘de verticale stad voor gezinnen’
De stedelijke Kasbah – een nieuw labyrintisch stuk stad een minidorp, in een parkachtige setting, met een hoge dichtheid en toch voldoende lucht en ruimte. Door een woonmilieu met halfopen bouwblokken aaneen te rijgen, is een extreem dicht woonmilieu ontwikkeld met complexe wandelroutes en een grote diversiteit in buitenruimtes en sferen. Op het maaiveld ontstaat een groen park met niveauverschillen. De negen aaneengeschakelde hoven krijgen elk een eigen karakter. Het karakter van de aan de randen zeer openbare hoven wordt naar het midden van het complex toe toe steeds meer besloten. De recreatief groene buitenkamers in de luwte, vormen een autovrije, kindvriendelijke en lommerrijke leefomgeving. Onder de bouwblokken van het plan ligt een [half-] verdiepte parkeerkelder. Net als in de Turkse ‘site’ ervaren bezoekers, zodra ze het complex betreden dat ze zich in een domein begeven waar ze te gast zijn. Dit zorgt voor een gevoel van intimiteit. De hoge woningdichtheid, het diverse woningaanbod, de ontsluiting van de grondgebonden woningen vanaf de hoven en de kleinschalige bedrijfsruimten op de hoeken moeten zorgen voor veel voetgangersbewegingen op het maaiveld. De gaten in het gebouw, de koppeling van de blokken zorgen voor verschillende doorkijkjes en sferen in het gebouw. Het gebouw krijgt hierdoor, net als het maaiveld, iets labyrintisch.
De insteek is een ensemble van bouwblokken welke ingebed zijn in een hoogwaardig afgewerkte, parkachtige, getrapte maaiveld inrichting. Geïnspireerd op het efficiënter gebruik van het daklandschap, is het voorstel om de privé en collectieve buitenruimtes door te zetten op de tussenverdiepingen en de daken. De uitkomst is een flexibel indeelbare structuur voor voorzieningen, bedrijfsruimten en [gezins-]woningen met gestapelde tuinen.
Door de fysieke afstand tussen de openbare ruimte en het privaat gedeelte uit te rekken, ontstaat een intermediair gebied – half buiten en half binnen – die als het ware een verhaal vormt naar het thuiskomen en het huis uitgaan, tussen de straat en de woning. Deze uitgestelde ontmoeting bevorderd ontmoetingen tussen bewoners en buurtgenoten, het ontstaan van een buurtgevoel, een plek waar je kunt spelen, wandelen en dwalen in je eigen buurt; een gebied met een eigen pantoffelparade.
Dit plan biedt door de compacte opzet 406 ruime units [162 woningen/Ha, gemiddeld 125m2] met grote buitenruimten in een ontspannen- en ruimtelijke woonomgeving. Het groene karakter van de hoven zijn kindvriendelijk, kinderen kunnen vrijuit in een beschermde, autovrije, omgeving spelen. De half-besloten opzet van de geschakelde binnentuinen, in de vorm van zowel privé als collectieve gebieden, en het gezamenlijke beheer ervan zorgt voor sociale interactie. Er ontstaat een dynamisch en intensief gebruikt stuk stad, waarin woningen, voorzieningen, bedrijven en recreatie samenkomen, een model dat meer is dan enkel een groot appartementen complex.
De gaten in het gebouw, de koppeling van de blokken zorgen voor verschillende spannende doorzichten en sferen in het gebouw. Het gebouw krijgt hierdoor, net als het maaiveld, iets labyrintisch. Er ontstaat een minidorp op niveau met entreegebieden, pleintjes, galerijstraten, gemeenschappelijke en privé [dak]tuinen.
stedenbouw, woningbouw, studie naar cultureel geïnspireerd wonen – grote gezinnen in de stad, 2004 –
grootte: 406 woningen, plangebied: 2,5 Ha
plaats: Amsterdam Lelylaan, J. Jonkindstraat , Amsterdam Westelijke Tuinsteden
opdrachtgever: De Key Amsterdam 2004 / inzending BNA Jonge Architecten Prijsvraag 2010, Jury nominatie
